zaterdag 24 oktober 2009

Is dit kapitalisme? Wat zou Adam Smith daarvan denken?

Nog steeds wordt ons economisch systeem bestempeld als kapitalisme. Dat men daarmee de waarheid geweld aandoet, is een understatement.  Ben je nu voor of tegen dit systeem, 250 jaar geleden had alvast Adam Smith een heel andere benadering van kapitalisme.

Best nog eens herhalen hoe Smith erover dacht. Uit zijn citaten blijkt overduidelijk dat hij geen hoge pet van regeringen ophad:
Veel grote naties steken zich zodanig in de schulden, zodat ze voortdurend belastingen zullen moeten heffen om aan hun verplichtingen te kunnen voldoen, m.a.w. de toekomst wordt  zwaar gehypothekeerd om toch maar de problemen van vandaag te verlichten
” De eerste kunst die regeringen leren, is het geld uit de zakken van de mensen kloppen.”
Wat  er nu  gebeurt, is wat Smith wou bestrijden met kapitalisme. Meer zelfs, het kapitalisme bestaat niet meer. Hoe kun je anders de nationalisaties noemen van banken, verzekeringsmaatschappijen en autoconstructeurs? In een kapitalistisch systeem is het niet aan de overheid om auto’s te bouwen of verzekeringen te verkopen.
Verder hekelt Smith ook de willekeur van overheden. Ook dat aspect tiert welig vandaag. Waarom redt de overheid de ene bank wel en de andere niet? Waarom worden Fortis, KBC, Dexia en ING door de overheid gered en DSB niet? Waarom werden Lehman Brothers en nu bijna 100 kleine banken in de USA niet gered, maar Fannie Mae, Freddie Mac, Chrysler en General Motors wel? Dit is allesbehalve kapitalistisch.
Een kapitalistisch systeem kent een zuivering. Deze komt door middel van een recessie, waarbij door concurrentie de sterkere overblijven en de economie terug een relance kan krijgen doordat scheve situaties terug rechtgetrokken worden. Ieder ingrijpen van de overheid verstoort dit proces en zorgt soms voor nog een schevere situatie. Dit is niet kapitalistisch.
Adam Smith kantte zich ook tegen protectionisme en waarschuwde voor … financiële zeepbellen wanneer overheden het kapitalisme proberen te onderdrukken.
Het is verwonderlijk hoe Alan Greenspan, de voormalige FED voorzitter, mede veroorzaker van de huidige ellende, nu plots weer nieuwe ideeën heeft. Hij zegt : Als banken ” too big to fail” zijn, is dat gewoon omdat ze te …groot zijn. Splits ze op en het probleem is van de baan. Daar heeft hij wel een punt natuurlijk, alleen een beetje gek omdat hijzelf geholpen heeft deze banken zo groot te maken.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten