de economische cyclus

In de eerste 9 maanden van het jaar 2008 werden alle economische gegevens steeds slechter. Voor kmo's die tussen de basisindustrie en winkels in opereren, zag het er werkelijk beangstigend uit. Alles, maar werkelijk alles, sloeg tegen. Alle parameters die belangrijk zijn voor zo'n onderneming stonden in het rood. Een opsomming:

• Kredieten werden fors duurder door de oplopende inflatie en kredietcrisis. Dit betekent meer kosten.
• Door de automatische indexkoppeling werd personeel 6% duurder. Meer kosten dus.
• Alle grondstoffen en basisproducten werden fors duurder. Opnieuw meer kosten.
• Zeer slechte wisselkoersen: zowel dollar, yen als pond deden de marges volledig teniet. geen winst meer in die landen wie zich niet ingedekt had.
• Door de economische achteruitgang, viel de verkoop terug. Meer vaste kosten tov. omzet.
• Energiekosten werden flink duurder.
• Massale intrekking van kredietverzekering op klanten. Dit betekent nog minder verkoop of veel meer risico.

Met andere woorden: slechter kon niet. Nog nooit heb ik meegemaakt dat alle van deze puntjes tezamen zo negatief waren. Een pak meer kosten tegenover een pak minder omzet, aan zeer slechte wisselkoersen. In bepaalde sectoren is winst maken dan ook onmogelijk. Geen enkel bedrijf kan dit op zo'n korte termijn rechttrekken. Toch zie ik de cyclus verder gaan, want wat constateren we de laatste weken:

• Inflatie daalt zeer sterk. Dit betekent dat er een stop gekomen is aan stijgende personeelskosten (ook de arbeidsmarkt is iets minder krap geworden).
• Grondstoffen en basisproducten storten in elkaar. Zo zie ik bepaalde chemische producten halveren in prijs deze maand. Dit betekent minder kosten! Leveranciers bieden spontaan prijsverminderingen aan. Ook dit heb ik nog nooit meegemaakt. Meestal doen ze dat slechts onder druk.
• We zien ook de energieprijzen dalen: olie en gas zijn al goedkoper, electriciteit volgt schoorvoetend. De meeste bedrijven werken echter met contracten, zodat dit slechts merkbaar zal zijn bij een nieuw contract volgend jaar.
• Wisselkoersen zijn terug verbeterd: zowel dollar als yen zijn een stuk beter, enkel het pond blijft bedroevend zwak.
• Leningsintresten zijn terug dalend.

Dit alles betekent dat er weer hoop is. Wie zijn verkoopsprijzen aan de realiteit heeft kunnen aanpassen, wie zijn kosten weet te reduceren, mag hopen in 2009 terug marges op te bouwen en het jaar met winst af te sluiten. Laat de cyclus zijn gang maar gaan. Ondertussen zijn zwakkere schakels verdwenen en kunnen sterkere bedrijven terug een relance vinden. Twee voorwaarden blijven:

1. De verkoop mag niet verder afzwakken, al is de kans wel reeël begin volgend jaar, waardoor de vaste kosten terug stijgen.

2. Er mag geen prijzenslag komen, zoals in de basisproducten, om het nog bestaand marktaandeel kost wat kost te bemachtigen. Dit zou dom zijn en leiden tot falingen bij de kmo's. Toch zal concurrentie hier zijn werk doen. Dit wordt dus afwachten.