Fortis: Quo Vadis?

Het gaat niet goed met Fortis. Welke Fortis? Alle Fortissen. Na de, veel te dure, aankoop van ABN Amro (werd na zovele maanden eindelijk door het Fortis bestuur toegegeven), na de financiële crisis, na de nationalisaties, is Fortis nu de speelbal geworden van het gerecht. En als er één zekerheid is: Probeer u altijd zover mogelijk van het gerecht te houden, zeker in België.

opnieuw 295 miljoen euro foerti(s)! (tekening humo)

Bij rechtspraken in België is er meestal maar 1 winnaar: De rechtbanken zelf. Het duurt jaaaaren (soms tientallen jaren!) eer er een rechtspraak ten gronde wordt uitgesproken. De betrokken partijen zijn dan meestal enorme sommen kwijt en jaren van hun leven. Vele rechtszaken verjaren zelfs. In beroep is de kans reëel dat er een ander vonnis geveld wordt als in eerste aanleg, en al zouden beiden het een keer eens zijn, dan heb je nog altijd cassatie of het Europees Hof om alles terug naar af te sturen. Daarom: probeer tot een oplossing "in der minne" te komen en net dit heeft Leterme verzaakt in het Fortis-dossier.

Over de grond van de zaak spreek ik mij niet uit. Al zijn er enorme bedenkingen bij te maken. In België schreeuwt iedereen moord en brand omdat de "scheiding der machten" in onze democratie geschonden is. Dit ontken ik niet, maar van een scheiding der machten is er in België allang geen sprake meer, want waar is de scheiding tussen de wetgevende en uitvoerende macht? Die is al lang dood en begraven. Beide "machten" zitten in handen van dezelfden, nl. de regerende partijen. Wij leven dan ook in een particratie i.p.v. een democratie. Hierover hoor ik echter nergens "moord en brand" schreeuwen. En wie heeft er decennialang de rechters benoemd?

Terug naar de Fortissen. Bedrijven die in rechtszaken verwikkeld zitten, hebben een probleem. Dit kost hun geld en vooral tijd die ze eigenlijk nodig hebben om hun bedrijf fatsoenlijk te leiden. In deze moeilijke tijden moeten de Fortissen zich vooral concentreren op hun kerntaak: Bankieren. Door deze rechtszaken is dit moeilijk. Niet dat ze dit beseffen, want waren ze het bankieren niet al een paar jaar vergeten?

Het dreigt slecht af te lopen met de Fortissen. Ziehier een lijstje van belanghebbenden die mee kunnen beslissen over hun toekomst:

Fortis holding, de Belgische, Nederlandse en Luxemburgse overheid, BNP Paribas (aankoop Fortis bank België), Deutsche Bank (beslist mee over samengaan van ABN Amro en Fortis bank Nederland), Vereniging van Effectenbezitters NL, advocatenkantoor Modrikamen, Deminor, Test Aankoop, spaarverlies, diverse rechtbanken in Europa, ... m.a.w. veel te veel partijen die belangen hebben, waardoor je in padstellingen terecht komt of waardoor er geen (goede) beslissingen meer kunnen genomen worden.

Na de uitspraak door de rechtbank heeft Modrikamen Leterme aangeboden om tot een onderhandelde oplossing te komen. Had Leterme dit gedaan, was hij wellicht nog altijd eerste minister.

Waarom is dit zo schadelijk? Zoals al eerder gezegd moeten de banken zich met hun kernactiviteit bezighouden en niet met rechtzaken. Vervolgens zorgt dit voor veel onzekerheid bij personeel en bij klanten. Onzekerheid is zowat het slechtste wat hun nu kan overkomen in deze moeilijke tijden. Als nu ook de klanten massaal gaan weglopen (je kunt ze geen ongelijk geven), wat blijft er dan nog van die banken over?

Deze onzekerheid heeft de Fortis holding alvast 295 miljoen euro of anderhalve keer de verwachte jaarwinst gekost. Het verlies komt voort uit valuta transacties. Fortis kocht voor de verkoop aan BNP Paribas Amerikaanse dollars en Britse ponden. Fortis moest zijn deel in een te verkopen probleemkredieten portefeuille in die valuta voldoen, omdat die leningen in dollars en ponden zijn. Na de rechterlijke uitspraak besloot Fortis de dollars en ponden weer te verkopen. Het verlies dat het bedrijf daarop leed, werd veroorzaakt door de recente waardedaling van beide munteenheden.
Het netto eigen vermogen van Fortis is door het extra verlies gedaald naar 6,4 miljard euro. Een week geleden maakte het bedrijf zijn financiële positie bekend naar aanleiding van het opschorten van de verkoop aan BNP. Toen liet Fortis weten een vermogen te hebben van 6,7 miljard euro.

Er wordt al luidop om het ontslag van bestuurder De Boeck geroepen. Alweer. De zoveelste in de rij. Alvast opnieuw een prestatie om na één maand in functie de Fortis holding verder het moeras in te duwen (300 miljoen foetsie). Wordt vervolgd.

De laatste streek van Bush

Hier en daar zie ik tellertjes verschijnen die aftellen naar het einde van de regeerperiode van G.W. Bush. Nog nooit heeft men zo uitgekeken naar een volgende president. Met zijn laatste actie om GM en Chrysler 17 miljard te geven, heeft hij zich nog maar eens van zijn mooiste kant laten zien.

Bush werd 7 jaar naéén in België verkozen tot "LUL" van het jaar. Dit was nog nooit voorgekomen en dit record zal wellicht ook nooit meer gebroken worden. Alleen het laatste jaar moest hij de eer laten aan eerste minister Yves Leterme (contradictorisch werd deze laatste in dezelfde Pop Poll ook tot man van het jaar verkozen).

Was dat dan geen mooi gebaar van Bush om deze 17 miljard te geven? Voor zichzelf zeer zeker. Want wat is de belangrijkste voorwaarde voor deze "lening"?

De autoconstructeurs moeten deze lening terugbetalen op 31 maart 2009 als ze niet kunnen bewijzen dat ze een rendabele onderneming zijn. Natuurlijk gaan ze dat niet kunnen. GM bijvoorbeeld is al 2 jaar virtueel failliet (negatieve boekwaarde) en in deze periode zijn de zaken alleen maar verslechterd en zullen nog slechter worden in het eerste kwartaal van 2009.

De enige bedoeling van Bush is om de autoconstructeurs niet onder zijn presidentschap failliet te laten gaan. Die eer zadelt hij Obama mee op. Kwestie van de Democraten een vliegende start (lees ondergang) te geven.

Maanden geleden schreef ik in een reactie op een artikel dat het waarschijnlijker zal zijn dat men 7000 miljard zal nodig hebben i.p.v. de 700 miljard die men in de herfst heeft goedgekeurd om de banken te redden.

Na de financiële meltdown in Amerika dreigt nu immers een volledige economische meltdown. Het is nu al quasi zeker dat Obama direct met een nieuw plan van 700 miljard zal afkomen om deze tweede meltdown tegen te houden. CNBC rekende een maand geleden uit dat de crisis al 4300 miljard heeft gekost (zie artikel). Met deze nieuwe injectie zal men de 5000 miljard benaderen. Ik begin zowaar te twijfelen of mijn eerste cijfer van 7000 miljard genoeg zal zijn.

Maar is dit eigenlijk een probleem? Nu de FED de rente heeft laten zakken tot nul, hebben ze in feite maar 1 taak meer: het uitgeven van nieuwe certificaten oftewel: HET BIJDRUKKEN VAN DOLLARS.

beursadvies nr.4, verkoop bij trendomkeer

In beursadvies nr.2 was al gezegd dat het fout is om bij te kopen als een aandeel daalt. Bij een daling moet u in tegendeel TIJDIG VERKOPEN !. Het is heel belangrijk om bij te houden wanneer een aandeel een dal (bodem) heeft gemaakt en wanneer het een top heeft. Een stijgende trend vertrekt vanuit het dal.
Na een stijgende trend van drie maanden koopt u een aandeel. U doet niets zolang het aandeel stijgt (zie beursadvies 2 en 3). Advies 4 is dan weer eens de logica zelve, nl. u verkoopt na de top (bij de trendomkeer).
Wanneer is een top gevormd? U kan verkopen na een daling tussen de 5% en de 33%. Nu vind ik zelf dat 5% heel nipt is. Zeker bij een volatiele beurs is 5% erg weinig. U loopt dan het gevaar dat het aandeel een daling kent van 5% maar nadien zijn stijgende trend terug opneemt. Uw aandeel wordt dan uitgestopt. Dat is niet de bedoeling natuurlijk.
Ne een daling van 33% mag je wel besluiten dat de trend echt omgebogen is, maar dan ben je al één derde van de waarde van het aandeel kwijt sedert de top en dat is toch wel erg veel. Een keuze ergens tussenin lijkt mij de beste oplossing. Dan kom je in de buurt van 15 à 20%.
Dit is natuurlijk erg theoretish. Hoe doe je het in de praktijk? Opnieuw heel eenvoudig: met een trailing stop verkooporder. Dit is een order waarbij de stop mee stijgt met het aandeel maar niet mee zakt! Het interessante is dat je zowel een vast verschil kan bepalen als een percentage. Tevens bestaat de mogelijkheid dat dit order pas geldig wordt op de "end of day" koers. Een voorbeeld:
U koopt een aandeel van 50€, meteen na aankoop legt u een trailing stop verkooporder in van 20%. Dit betekent dat het aandeel verkocht wordt als het onder de 40€ zakt (al dan niet aan het eind van een sessie).
Maar stel: Het aandeel zat in een stijgende trend en komt op 60€, de trailing stop gaat mee naar 48€.
Het aandeel blijft het goed doen en komt op 80€, de stop op 64€. Maar dan gaat het aandeel van 80€ naar 70€. De stop blijft op 64€ staan. Zolang het aandeel niet onder de 64€ gaat, gebeurt er niets.
Stel dat het aandeel weer verder stijgt naar 125€. De stop gaat opnieuw mee naar 100€. 125€ blijkt de top te zijn en het aandeel zakt tot onder de 100€ en wordt verkocht. U merkt dat u maximaal van de stijgende trend geprofiteerd hebt en het aandeel werd tijdig verkocht. Dit aandeel zou bvb. in 2008 misschien naar 20€ gezakt zijn en dit hebt u vermeden door de trailing stop order.
Welke nadelen zijn hier aan?
U neemt niet de volle buit. U hebt zowel een stuk stijging gemist in het begin als op het einde. Maar zoals al eerder aangehaald: zowel de bodem als de top voorspellen is puur geluk. Ik zie dan ook geen betere methode om maximaal van een stijging te profiteren, waardoor u vermijdt dat u te vroeg winst neemt.
Een tweede nadeel is dat je mogelijks gekocht hebt op een top. Om verlies te vermijden, bestaan er derivaten om je te beschermen. Daarover gaat beursadvies nr.5.
Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwde om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, adviezen 2 en 3 sluiten aan bij dit vierde advies en bespreken wanneer u het best aankoopt en wanneer u vooral beter niets doet. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.
Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!

"The dogs of the dow" worden moe

Was 2008 een hondejaar? Helemaal niet. De beroemde "dogs of the dow" presteerden zowaar nog slechter dan de DOW zelf. Op dit ogenblik staat de DOW op -34%, terwijl de Dogs zelfs op -42% zitten, zowaar het zoveelste "beurswijsheid" slachtoffer in 2008.

De Dogs of the Dow zijn heel gemakkelijk op te volgen. Het wordt namelijk als aandeel verhandeld op de beurs met ticker DOD (Dogs of the Dow). Deze notering vangt aan op het einde van het jaar (november 2007). De eerste notering was 10.09$, de laatste stand op vrijdag 12.12 was 5,90$.

Nochtans kennen deze Dogs een enorm succes. Hoe komt dat?

De Dogs of the Dow is een heel gekende en populaire strategie, die gebaseerd is op een portefeuille met 10 aandelen uit de Dow Jones Industrial Average. Het succes wordt veroorzaakt omdat het historisch jaarlijks rendement op 17% ligt. Zeg nu zelf, waarom al die moeite doen als je met deze strategie jaarlijks zo'n return haalt, tenzij je dit systeem toepaste in ... 2008.

De selectie van de aandelen stoelt op de principes uit het boek "Beating the Dow" van O'Higgens. Deze zijn zeer eenvoudig: Selecteer op het einde van het jaar de 10 aandelen met het hoogste dividendenrendement (= dividend/beurskoers) uit de index. Voilà uw huiswerk is klaar voor het volgend jaar. U koopt dan in december voor een gelijk bedrag ieder aandeel, en verkoopt ze terug het jaar daarop, waarna u een nieuwe selectie maakt voor het volgend jaar.

Een aanpassing hierop zijn de Small Dogs of the Dow. U houdt dan alleen de 5 goedkoopste (koers/winst) over en laat de andere vallen. Het rendement zou hierdoor nog iets hoger uitvallen (u koopt namelijk meer value voor hetzelfde bedrag).

Ondanks het succes ben ik er niet echt voor te vinden. 2008 lijkt mij gelijk te geven. Vooral bij de Small Dogs koopt u slechts 5 aandelen en bouwt u een hoog risico in. Deze vijf zijn meestal een allegaartje die niets met elkaar te maken hebben. Dividenden uit het verleden zijn zeker geen garantie voor toekomstige koersstijgingen. Waarop baseert men zich dat deze aandelen sterk zullen presteren? De redenering is dat aandelen met een hoog dividendrendement ondergewaardeerd zijn. Dit is logisch. Toch garandeert niets dat deze onderwaardering het eerste jaar zal verdwijnen.

Alhoewel ik er ook wel de voordelen van inzie, nl. je hoeft niets van de beurs te kennen. Je hoeft tijdens het jaar niet met de beurs bezig te zijn, integendeel: het is zelfs verplicht om NIET te handelen tijdens het jaar, want anders maak je onnodige kosten (Discipline!). Hier wringt natuurlijk ook het schoentje: voor de actieve belegger is dit echt een uitdaging!. Maar bovenal is het zeer simpel van opzet.

Maar toch voel ik mij niet goed in mijn vel hierbij, omdat je, ondanks de bewezen rendementen van 17%, je return, zoals in 2008 ziet dalen met 42% en het volgens het principe niet is toegestaan om in te grijpen.

waarom GM niet meer mee kan, update 4

In mijn reeks tussen Opel en Renault is het nog niet echt aan bod gekomen waarom GM het zo slecht doet. Iedereen weet dat GM verkeerd gegokt heeft op de SUV's, die zoveel slurpen dat ze in deze crisistijd niet meer betaalbaar zijn voor de meeste mensen. Amerikanen kopen vooral op krediet en voor deze wagens lukt dat niet meer daar de banken de risico's te hoog vinden. Maar er is meer aan de hand.

Naast het feit dat GM niet genoeg geïnvesteerd heeft in zuinige modellen (Op de Detroit autoshow 2004 kwam topman Lutz met de melding:"Hybrid cars make no sense", GM wordt zelfs beschuldigd van de electrische auto vernietigd te hebben), sleuren ze ook een hoop interne problemen mee.

Het plan om de Amerikaanse autoindustrie te steunen is gecrasht in de Senaat. De schuld wordt bij de gefrustreerde Rupublikeinen gelegd, toch waren het de vakbonden die niet akkoord gingen met de op tafel liggende voorstellen. Hadden zij toegegeven dan was het plan alsnog doorgegaan.

Waarom stribbelen de vakbonden tegen? Waarom zijn ze zo belangrijk? Met miljoenen werknemers in de sector hebben ze natuurlijk een enorm wapen. In het verleden hebben ze al zoveel keer hun macht getoond dat ze eigenlijk mee de oorzaak zijn van het vierkant draaien van GM. Wat is er gebeurd?

Eerst en vooral was het in de booming jaren niet altijd gemakkelijk om werknemers te vinden. GM heeft dan enorme concessie's gedaan: GM zou zelf instaan voor de gezondheidszorg en het pensioen van zijn werknemers. Dit trok veel volk aan natuurlijk. Deze kosten zijn echter zo door het dak gegaan dat ze ongeveer een kleine 2000$ PER GEMAAKTE AUTO bedragen. Ziehier al een eerste zware handicap t.o.v. bvb. Japanse automakers.

Tevens werd de macht van de vakbonden zo groot dat het ontslaan van werknemers enorm duur werd. Dit resulteerde in een teveel aan personeel waardoor de efficiëntie daalde.

Cijfers zullen veel duidelijk maken: 1 arbeidsuur bij GM kost 71$ waarvan 27$ voor uurloon en de rest voor pensioen en gezondheidszorg is. Toen het management dit wilde reduceren naar 50$ en daarbij zelfs dreigde Amerika te verlaten, werd dit toch afgewimpeld door de United Auto Workers Union (de grootste vakbond in de sector). Zo'n kostprijs is natuurlijk niet houdbaar in deze wereld. als je weet dat in het Oostblok de kostprijs omgerekend nauwelijks 10$ is, dan begrijp je hun probleem.

U moet weten dat GM meer schulden heeft dan hun totale jaarlijkse omzet. Hun boekwaarde is negatief en de markt voor auto's is krimpend. Tevens blijft het bedrijf geld verbranden door grote verliezen. Waarom worden toch alle middelen ingezet om een faling te vermijden? Hoe kan je je een ingreep noemen waarbij men een bedrijf twee maal zoveel leent als het waard is om het ten minste te laten overleven tot eind januari? U mag het zelf invullen.

Ooit was GM goed voor 50% marktaandeel in Amerika, dit is ondertussen al heel wat minder, maar toch nog goed voor 1% van de Amerikaanse economie. De gevolgen van een faling zijn dan ook ingrijpend. De vraag is alleen zal een niet-faling niet veel slechter zijn? Jaren geleden werden GM obligaties al tot het junk status veroordeeld. Het management heeft toen veel te beperkte ingrepen gedaan. Zullen ze nu wel de nodige ingrepen doen als men (belastings)geld blijft ontvangen? Zolang ze weten dat ze niet failliet mogen gaan, zullen ze blijven aanmodderen. Ondertussen werd gisteren het 25ste bankfaillissement aangekondigd. De ene is duidelijk de andere niet.

foto bloomberg

General Motors is wel al begonnen met besparen. Ze hebben vorige maand alvast Tiger Woods ontslagen als uithangbord. Dit zal het verschil niet maken natuurlijk. Voor mij is het wel duidelijk geworden wie de sleutel in handen heeft en dat is overduidelijk niet het management.

lees hier het volgend deel

beursadvies nr.3 geld verdienen door niets te doen

Dit is nu waarschijnlijk het belachelijkste advies dat er bestaat: NIETS DOEN. Hoe kun je daar nu geld mee verdienen? Wel: Heel veel! Meer zelfs: Het zorgt er ook voor dat je geen geld verliest (beursadvies nr.1). Net zoals de eerste twee, is dit weer een heel eenvoudig advies.
Als je geen aandelen hebt, is, voortbordurend op beursadvies nr.2, de logica zelve dat de beste beslissing bij dalende aandelen is om er vanaf te blijven. De kans is te groot dat het aandeel verder blijft dalen. Door niets te doen vermijd je in ieder geval al verlies. In 2008 was het overduidelijk dat niets doen veel beter was dan aandelen kopen.
Er is echter nog een veel betere situatie waar niets doen veruit de beste beslissing is. Stel: u heeft een aandeel gekocht in een stijgende trend. Dit was een goede beslissing (beursadvies nr. 2). Het aandeel stijgt verder en u maakt 10% winst. Wat doen? Verkopen? NEEN.
Het is best mogelijk, daar het aandeel in een stijgende trend zit, dat het doodleuk verder stijgt tot 20% winst. Dan had u bij verkoop weliswaar 10% winst gemaakt, maar ook 10% laten liggen. Je mag er dan niet aan denken dat hetzelfde aandeel 50% of 500% verder stijgt nadat u het verkocht hebt. Dan wilt u het waarschijnlijk niet meer weten hoeveel u had kunnen winnen!
Stel dat u het toch vroegtijdig verkoopt met bvb. een aardige 30% winst. Hiermee kunt u best tevreden zijn. U heeft dat weer een aardig sommetje cash. Als de bedoeling consumeren is (auto kopen, verbouwingen doen,...), dan is daar niets mis mee. Als het de bedoeling is om het weer te beleggen, dan heeft u een probleem:

1. U moet nu op zoek gaan naar een ander aandeel dat het minstens evengoed doet als het aandeel dat u had. Geen gemakkelijke opgave. De kans is groot dat u bij een ander aandeel slechter af bent, want u had een aandeel met een stijgende trend.
2. U maakt extra transactiekosten voor aankoop en verkoop, waarmee u misschien uw broker gelukkig maakt, maar u moet wel extra rendement halen met uw nieuw aandeel om de kosten te recupereren. Hiermee hebben we meteen een oorzaak waarom rendementen lager liggen dan de returns van de beursindex. In een ander artikel worden de voordelen van een indexfonds besproken.

Was het dan niet veel eenvoudiger om niets te doen?
Wanneer moet u dan winst nemen? Dit wordt haarfijn uitgelegd in beursadvies nr.4. Tevens wordt daarbij uitgelegd hoe u met een speciaal beursorder (minder gekend) het wereldberoemde gezegde van "let your profits run" (beursadvies nr.3) en "cut your losses short" (beursadvies nr.4) kunt toepassen.
Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwde om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 2 en 4 sluiten aan bij dit derde advies en bespreken wanneer u het best aankoopt en wanneer het ogenblik gekomen is om te verkopen. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.
Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!
Lees verder voor het vierde beursadvies

de economische cyclus

In de eerste 9 maanden van het jaar 2008 werden alle economische gegevens steeds slechter. Voor kmo's die tussen de basisindustrie en winkels in opereren, zag het er werkelijk beangstigend uit. Alles, maar werkelijk alles, sloeg tegen. Alle parameters die belangrijk zijn voor zo'n onderneming stonden in het rood. Een opsomming:

• Kredieten werden fors duurder door de oplopende inflatie en kredietcrisis. Dit betekent meer kosten.
• Door de automatische indexkoppeling werd personeel 6% duurder. Meer kosten dus.
• Alle grondstoffen en basisproducten werden fors duurder. Opnieuw meer kosten.
• Zeer slechte wisselkoersen: zowel dollar, yen als pond deden de marges volledig teniet. geen winst meer in die landen wie zich niet ingedekt had.
• Door de economische achteruitgang, viel de verkoop terug. Meer vaste kosten tov. omzet.
• Energiekosten werden flink duurder.
• Massale intrekking van kredietverzekering op klanten. Dit betekent nog minder verkoop of veel meer risico.

Met andere woorden: slechter kon niet. Nog nooit heb ik meegemaakt dat alle van deze puntjes tezamen zo negatief waren. Een pak meer kosten tegenover een pak minder omzet, aan zeer slechte wisselkoersen. In bepaalde sectoren is winst maken dan ook onmogelijk. Geen enkel bedrijf kan dit op zo'n korte termijn rechttrekken. Toch zie ik de cyclus verder gaan, want wat constateren we de laatste weken:

• Inflatie daalt zeer sterk. Dit betekent dat er een stop gekomen is aan stijgende personeelskosten (ook de arbeidsmarkt is iets minder krap geworden).
• Grondstoffen en basisproducten storten in elkaar. Zo zie ik bepaalde chemische producten halveren in prijs deze maand. Dit betekent minder kosten! Leveranciers bieden spontaan prijsverminderingen aan. Ook dit heb ik nog nooit meegemaakt. Meestal doen ze dat slechts onder druk.
• We zien ook de energieprijzen dalen: olie en gas zijn al goedkoper, electriciteit volgt schoorvoetend. De meeste bedrijven werken echter met contracten, zodat dit slechts merkbaar zal zijn bij een nieuw contract volgend jaar.
• Wisselkoersen zijn terug verbeterd: zowel dollar als yen zijn een stuk beter, enkel het pond blijft bedroevend zwak.
• Leningsintresten zijn terug dalend.

Dit alles betekent dat er weer hoop is. Wie zijn verkoopsprijzen aan de realiteit heeft kunnen aanpassen, wie zijn kosten weet te reduceren, mag hopen in 2009 terug marges op te bouwen en het jaar met winst af te sluiten. Laat de cyclus zijn gang maar gaan. Ondertussen zijn zwakkere schakels verdwenen en kunnen sterkere bedrijven terug een relance vinden. Twee voorwaarden blijven:

1. De verkoop mag niet verder afzwakken, al is de kans wel reeël begin volgend jaar, waardoor de vaste kosten terug stijgen.

2. Er mag geen prijzenslag komen, zoals in de basisproducten, om het nog bestaand marktaandeel kost wat kost te bemachtigen. Dit zou dom zijn en leiden tot falingen bij de kmo's. Toch zal concurrentie hier zijn werk doen. Dit wordt dus afwachten.

beursadvies nr.2, The trend is your friend

Het eerste advies kwam van Warren Buffett: vermijd verlies. Niet onbelangrijk natuurlijk, want als er iets is dat we door beleggen willen bereiken, is het toch om zoveel en zo snel mogelijk geld verdienen. Daar wringt echter het schoentje. Is er niet een spreekwoord die zegt: Haast en spoed is zelden goed!
Geld op een spaarboekje plaatsen of staatsobligaties kopen, is voor velen saai en brengt te weinig op. Wat een geluk dat er aandelen bestaan. Lekker spannend en de kans om veel geld te verdienen.
Maar hoe komt het toch dat volgens een studie 90% van de particulieren geld verliezen? Dit bericht hield dat nog geen rekening met het afschuwelijke jaar 2008. Wellicht is dit cijfer vandaag 99,...%. Als particulier hoeft u zich echter niet geviseerd te voelen. Dit jaar gingen ook vele superslimme hedgefunders en beursgoeroes (lees steenrijken) zoals George Soros en Kerkorian zwaar de boot in. (zie ook artikel: ook de groten verliezen veel geld)
Waarom liep het zo fout dit jaar? Waarom mocht u dit jaar geen aandelen kopen? Heel eenvoudig: de trend was dalend. Het is dus niet verstandig om dalende aandelen te kopen. De kans dat ze verder dalen is groter dan de kans dat ze stijgen.
Een veel gemaakte fout is bijkopen om de gemiddelde aankoop te verbeteren. Men heeft aandelen gekocht aan 40€, ze zakken tot 20€ en men koopt bij zodat de gemiddelde aankoop 30€ is. Dit maakt de 1ste aankoop meer verteerbaar, maar daar is alles mee gezegd. Men bedriegt eigenlijk zichzelf. Door de tweede aankoop maakt men niet meer winst met de eerste aankoop. Het verlies blijft hetzelfde en de kans dat het aandeel verder daalt blijft groot zodat er nog meer verlies gemaakt wordt. Iedereen die dit jaar bijgekocht heeft, zal dat aan de lijve ondervonden hebben.
Voor de volledigheid toch 1 uitzondering op bovenstaand: Indien u maandelijks een vast bedrag van een bepaald aandeel koopt, heeft dat als resultaat dat uw gemiddelde lager zal liggen. Want als het aandeel duur is, koopt u er weinig, als het goedkoop is veel. Dit is dan een bewuste strategie (en voldoet u aan advies nr 1.). Hiermee beperkt u alvast uw verlies, maar ook uw winst.
Wanneer koopt u dan wel het best? Bij een stijgende trend van het aandeel. Wanneer is er een stijgende trend? Na twee dagen, na vijf dagen? Na drie weken? NEEN. Na twee maanden? Hier kun je eventueel instappen. Pas op dit is nog erg vroeg. Een stijgende trend is pas echt gezet na drie maanden. Dit lijkt lang, toch sommige aandelen kunnen best jaren doorstijgen. Hoelang zijn aandelen niet blijven stijgen na het dieptepunt veroorzaakt door de internethype? Hoelang zijn grondstoffen als olie en goud niet blijven stijgen?
Heeft fundamentele of technische analyse dan zin, want beiden zijn dit jaar de boot in gegaan.
Value beleggers kopen vooral ondergewaardeerde aandelen. Daar is niets mis mee. Maar wat doe je ermee als zulke aandelen jaren ondergewaardeerd blijven of als ze nog meer ondergewaardeerd worden (=verlies).
Technici spelen dan weer in op gegevens uit het verleden. Door grafieken en extrapolaties te maken, proberen ze de toekomst te voorspellen. Ook dit heeft dit jaar niet veel winst gebracht.
Toch steunt het principe van "de trend is your friend" op beiden. Want welke aandelen kennen een stabiel stijgingspotentieel: vooral kwaliteitsaandelen (value) en is een stijgende trend nu net niet wat een technische analist als aankoopsignaal geeft?
Een mooi voorbeeld is Renault (zie ook andere artikels). Een schitterend aandeel, zeer veel value (winst en boekwaarde). Maar dit jaar niet koopwaardig, want maand na maand brokkelde de koers af. Het ging van ondergewaardeerd naar nog meer ondergewaardeerd naar ongelofelijk ondergewaardeerd. Van zodra dit aandeel terug in een stijgende trend bevindt, is het koopwaardig, niet eerder.
Mis je dan niet een stukje stijging? Inderdaad, maar kopen op een bodem blijft een gok en is gebaseerd op geluk, en als je voor de bodem koopt, moet je eerst verlies slikken en zal de winst (als die er al komt) nog langer op zich laten wachten.
Dit advies maakt deel uit van een reeks van 10. Elk afzonderlijk hebben ze niet de waarde die ze verdienen. Advies 1 waarschuwde om bewust te beleggen en zo verlies te vermijden, advies 3 en 4 sluiten aan bij dit tweede advies en bespreken wanneer u het best niets doet en wanneer het ogenblik gekomen is om te verkopen. De tien adviezen samen zullen u helpen de verliezen te beperken en hopelijk u in staat te stellen om meer winst te maken.
Deze beursadviezen zijn persoonlijk. Reacties zijn dan ook welkom. Bent u het eens? Oneens? Of heeft u er een andere kijk op? Aarzel niet en reageer. Alleen zo worden we slimmer, zowel u als ik. Misschien is uw advies wel een beter advies!
Lees verder voor beursadvies nr.3

Renault of opel update 3

of

Het ziet er naar uit dat de Amerikaanse autoconstructeurs zware overheidshulp zullen krijgen om overeind te blijven. Dat dit oneerlijke concurrentie is voor andere autoconstructeurs zoals Renault staat buiten kijf. Dit overheidsingrijpen speelt opnieuw in de kaart van de banken. Want als grootste geldschieters en als aandeelhouder (Morgan Stanley) hebben ze opnieuw veel te verliezen.

Vooraf een ander verhaal: Een bedrijf die mij nauw aan het hart ligt (verder zal ik voor het gemak dit ons bedrijf noemen) heeft vijf jaar geleden een bod uitgebracht op een te koop staande sectorgenoot. Dit bedrijf draaide al een tijdje vierkant, zodat een vlaamse overheidsinvesteringsmaatschappij het regelmatig moest bijspringen met kapitaal. Op het ogenblik van de verkoop, was de aandeelhouderstructuur dan ongeveer 50/50 voor de overheid en de oorspronkelijke privépartner.

Ondanks dat ons bod zeer interessant was, is de deal niet doorgegaan. Men had een "politieke" oplossing gevonden. Er was namelijk nog een ander, groter bedrijf in dezelfde sector, die al even slecht draaide en ook gedeeltelijk in handen was van dezelfde investeringsmaatschappij.

Mooi opgelost toch door de overheid, twee slecht draaiende, gesubsidieerde bedrijven samen voegen. Zeer zeker, want vijf jaar later ging dit groter bedrijf op de fles. Het eerste bedrijf, dat wij wilden overnemen, kon buiten het faillissement gehouden worden en werd alsnog aan ons te koop aangeboden. Deze keer lukte het wel, de speelkaarten van de overheid waren blijkbaar op. Wat is het resultaat hier nu van:

1. Vijf jaar lang werden wij beconcurreerd door 2, door de overheid rechtgehouden, bedrijven. Hierdoor konden wij minder winst maken.
2. Uiteindelijk krijgen we een bedrijf in handen, die er veel slechter aan toe was dan vijf jaar geleden.
3. Gedurende die vijf jaar hadden wij rustig de tijd gekregen om, in hoogconjunctuur, het overgenomen bedrijf terug op de rails te krijgen door de nodige investeringen. Nu moet door de toestand van dit bedrijf, deze investeringen veel sneller gebeuren en dit in een laagconjunctuur.

Hetzelfde verhaal zie je bij Renault. Renault die zijn zaakjes tot hiertoe op orde had, dreigt de dupe te worden van de miljardensteun die de Amerikaanse auto industrie zal krijgen. Jarenlang werd Renault beconcurreerd door bedrijven die hun wagens te goedkoop verkochten (want ze maken verlies) en er teveel van op de markt gooiden. Hierdoor moest ook Renault zijn prijzen lager leggen en kan/kon het niet het gewenste volume halen. In een kapitalistisch systeem is hier niets mis mee. Maar dan moeten de Amerikaanse constructeurs ook failliet kunnen gaan, en niet kunstmatig in leven worden gehouden.

Dit overheidsingrijpen werkt concurrentievervalsend en uiteindelijk zal ook Renault niet meer de noodzakelijke investeringen kunnen doen, tenzij ze ook overheidssubsidies krijgt. Dit is onzin natuurlijk. Want misschien kan door dit overheidsingrijpen de consument wel zijn voordeel halen door lagere prijzen en meer keuze, maar dit betaalt hij wel dubbel en dik terug door hogere belastingen.

Veel beter zou zijn om de Amerikaanse kolossen failliet te laten gaan en een doorstart te maken van kleinere bedrijven. Zo zou Opel door Europese investeerders (lees Duitse) kunnen overgenomen worden, Amerikaanse activiteiten door andere partijen (o.a. Renault en Toyata waren geïnteresseerd) en sommige onderdelen kunnen misschien apart verder.

Het bloedbad onder de werknemers hoeft echt niet zo groot te zijn als nu wordt gesuggereerd. De enige rol van de overheid is dan sociale herstructurerings- en reconversieprogramma's op te zetten.

In mijn vorige berichten was al duidelijk dat GM een te missen aandeel is (de laatste dagen heeft het al een enorme jojo van meer dan 50% achter de rug), maar ook Renault is op dit moment nog niet koopwaardig wegens de steeds verslechterende omstandigheden in de autosector en de feiten hierboven aangegeven. Het aandeel blijft voorlopig achteruitboeren. Toch blijf ik beiden volgen, tot update 4.

lees verder update 4